Czcigodny Sługa Boży kard. August Hlond
(1881-1948)kardynał; w latach 1926-1948;
Prymas Polski
Założyciel Towarzystwa Chrystusowego; salezjanin
1926-1932
Orędzie w sprawie modlitwy i pokuty, zarządzonej przez Ojca św. Piusa XI encykliką "Pobudzeni miłością Chrystusową".
Poznań, dnia 24 maja 1932.
"Od potopu rodzaj ludzki bodaj kiedy doznał tak głębokiego i powszechnego ucisku duchowego i materialnego jak w teraźniejszej chwili".
Tym przejmującym określeniem maluje Ojciec św. wigilię rozgromów cywilizacji. Żadna z jego nieśmiertelnych encyklik nie brzmiała tak przenikliwie i nie wypowiadała takiego przepastnego lęku o losy narodów. Rozlegają się po krajach słowa ostatniej Encykliki papieskiej niby dziejowe wołanie prorocze, jakby echo Jonaszowego wezwania do pokuty: "Jeszcze dni czterdzieści a Niniwa będzie wywrócona". Z właściwą sobie śmiałością odkrywa Papież przyczyny powszechnego przesilenia, wskazuje na chciwość, samolubstwo i nieczułość dla potrzeb bliźniego. Piętnuje nienawiść społeczną i wyłączność narodową. Ubolewa, "że w życiu publicznym podeptano święte zasady, będące warunkiem wszelkiego życia zbiorowego; że burzy się podstawy prawa i wierności, na których się państwowość wspierać powinna; że zostały naruszone i wywrócone źródła dawnych tradycji, które upatrywały w wierze w Boga i w szacunku dla Jego prawa najpewniejsze podwaliny prawdziwego postępu ludów". Skarży się Ojciec św., że rozpętała się w narodach potworna a zorganizowana walka z Bogiem, posługująca się najnowszymi zdobyczami technicznymi. Że ginie pojęcie prawa Bożego, grzechu, ekspiacji, a przyszłość ludów buduje się na moralności, która, nie uznając sankcji bożych i nie dając gwarancji sumienia, koniecznie do tego prowadzi, "że nie ma sposobu zapobieżenia stopniowemu lecz nie uchronionemu upadkowi narodów, rodzin. Państwa a nawet cywilizacji ludzkiej".
Przed ludzkością, pędzącą w rozpaczliwym podnieceniu ku klęskom bezgranicznym staje, z powagą posłańca bożego i z mocą Namiestnika Chrystusowego, Pius XI.
Z czym staje? Z gromami? Z klątwą?
Staje z niewymownym bólem w duszy. Staje, by powstrzymać katastrofalny bieg dziejów. Staje, by pochodowi ludzkości w ostatniej chwili wskazać ścieżynę zbawienia. Staje z przestrogą niebios, z wezwaniem do modlitwy i pokuty.
Najmilsi!
Zapoznajcie się szczegółowo z treścią i duchem tej historycznej Encykliki. Przejmijcie się jej wskazaniami. Odwróćmy się wszyscy "od drogi złej i od nieprawości" (Jon.3). Nawróćmy się wszyscy do Boga i prawem Jego uzdrówmy siebie, rodziny, społeczeństwo, Państwo.
W szczególności zarządzam w myśl Encykliki "Przynagleni miłością Chrystusową":
1) w myśl objawień w Paray-le-Monial odbędzie się w nocy poprzedzającej tegoroczną uroczystość Najświętszego Serca Jezusowego adoracja Przenajświętszego Sakramentu, wystawionego w monstrancji. Gdzie warunki na to pozwolą, może adoracja trwać całą noc; w innych kościołach skończy się o północy błogosławieństwem sakramentalnym.
2) Tegoroczna uroczystość Najśw. Serca Jezusowego, którą zgodnie z wolą Zbawiciela obchodzić należy ipsa die, powinna skupić jak największe rzesze wiernych na Mszach świętych i u Stołu Pańskiego. Wszędzie urządzić należy całodzienną adorację uroczystą. Polecam odprawić sumę tam, gdzie to możliwe, z kazaniem osnutym na tle Encykliki "Przynagleni miłością Chrystusową". Po nabożeństwie przedpołudniowym i przy wieczornym odmówi się litanię do Boskiego Serca z aktem zadośćuczynienia, przepisanym przez Ojca św. Encykliką "Miserentissum Redemptor" (Mies. Kość. r. 1928 str.51). Po suplikacjach (przed monstrancją) błogosławieństwo sakramentalne.
3) Przez całą oktawę Serca Jezusowego zachęcać należy wiernych do słuchania Mszy św. i przyjmowania Komunii świętej. Po południu każdego dnia oktawy nabożeństwo jak w samą uroczystość, możliwie z krótką nauką na tle ostatniej Encykliki. W ostatni dzień oktawy urządzić można na wstępie nabożeństwa popołudniowego procesję teoferyczną naokoło kościołów.
4) Całą oktawę Serca Jezusowego spędzić należy w duchu skupienia i pokuty, unikając wszelkich zabaw, przedstawień teatralnych, wesel itd. Według polecenia Ojca św. niech przez tę oktawę wszyscy ograniczą swój stół i swój tryb życia i niech dają biednym codzienną jałmużnę.
5) Wszelkie modlitwy, pokuty, ofiary i jałmużny ofiarować należy Najśw. Sercu Jezusowemu jako przebłaganie za grzechy świata, dla odwrócenia od niego chłosty bożej i ku wyjednaniu duszom nie tylko nawrócenia się do Boga, ale także łaski głębokiego życia wewnętrznego.
6) Zalecam przy tej sposobności jak najgoręcej szerzenie nabożeństwa do Boskiego Serca i wszelkie praktyki, którymi Kościół to Serce Najświętsze czcić poleca. A przede wszystkim pragnę:
a) aby po wszystkich parafiach zaprowadzono praktykę pierwszych piątków i "Straż Honorową";
b) by nie tylko w kościołach i kaplicach zakonnych, lecz także w kościołach parafialnych odbywała się w nocy z pierwszego czwartku na pierwszy piątek miesiąca "Godzina święta";
c) by na wzór nabożeństwa majowego odprawiano po kościołach w miesiącu czerwcu codzienne nabożeństwo ku czci Boskiego Serca;
d) by zachęcano wiernych do codziennego słuchania Mszy św. i do codziennej Komunii świętej;
e) by im umożliwiano w ciągu dnia odwiedzanie Najśw. Sakramentu;
f) by gorliwiej szerzono zbawienną praktykę "Intronizacji".
Przez Najświętsze Serce Jezusowe, oddamy świat z powrotem Bogu, jeżeli się sami przez to Boskie Serce uświęcimy w nieskalanym duchu Ewangelii.
Druk: "Przewodnik Katolicki", 23(1932), s. 355-356;
także: Dzieła, s. 348-350.