Czcigodny Sługa Boży kard. August Hlond
(1881-1948)kardynał; w latach 1926-1948;
Prymas Polski
Założyciel Towarzystwa Chrystusowego; salezjanin
1926-1932
W sprawie kolędy.
Poznań, dnia 26 listopada 1929.
Duszpasterskie nawiedzanie parafian, a z nim połączone poznawanie warunków ich życia, trudów ich i znoju, przeciwności i niebezpieczeństw, jakie ich duszom zagrażają, roztropne pośrednictwo w rodzinach między rodzicami a dziećmi, między mężem a żoną, między pracodawcą a pracobiorcą, między miennym a ubogim parafianinem, coraz to dokładniejsze wnikanie w życie parafian, powodowane wzniosłą intencją zaszczepienia i krzewienia w sumieniach wszystkich prawdy Chrystusowej - oto ważny odcinek pracy duszpasterskiej w katolickich parafiach.
Zapoczątkowaniem duszpasterskich tych nawiedzin w wszystkich parafiach winna być starodawnym zwyczajem wskazana, z obrzędem liturgicznym złączona "kolęda" .
Duszpasterski charakter i cel kolędy wymaga przestrzegania następujących norm:
1. Zamiarem kolędującego duszpasterza jest zbliżenie się do parafian, poznanie ich, wniesienie w ich progi pokoju Chrystusowego. Dlatego zapowiadając z ambony początek kolędy, podkreśli duszpasterz tę zasadniczą ideę nawiedzenia parafian, zaznaczając, że odbywać się ona będzie non ad eleomosynas colligendas neque ad epulas acceptandas.
2. Kolęda powinna być nacechowana łagodnością i życzliwością pastoralną i pozostawić w rodzinach miłe wspomnienie i wrażenie prawdziwej i głębokiej troski duszpasterza o każdą rodzinę i o każdą duszę. Przestrzegając równomiernego traktowania parafian poświęci duszpasterz wszystkim odpowiedni czas i należytą uwagę. Długotrwałego przebywania w pewnych rodzinach należy unikać.
3. Napotkawszy w obchodzie kolędowym biedę i nędzę udzieli duszpasterz wsparcia i zapewni swoją dalszą opiekę i pomoc.
4. Niezwykle budujące wrażenie wywiera na wiernych, obracanie na cele kościelne dobrowolnych ofiar zebranych od parafian w czasie kolędy. Dlatego zarządzam, że po pokryciu wydatków rzeczowych, które w związku z kolędą ponieśli księża proboszczowie i księża wikariusze, resztę dobrowolnych ofiar z góry się przeznaczać powinno na pobożne cele w obrębie parafii.
5. O ile możności towarzyszyć powinno duszpasterzowi w kolędzie tylko dwóch ministrantów i należy zwracać uwagę baczną na ich zachowanie się.
6. Księża proboszczowie spiszą w osobnych aktach kościelnych spostrzeżenia poczynione w czasie kolędy. Notatki te przedłożą w czasie wizytacji kanonicznej i przekażą swym następcom jako cenną informację o stanie parafii. Traktować je należy jako poufne.
7. Uskuteczniwszy starannie kolędową wizytację, otoczy duszpasterz szczególną troską tych parafian i te rodziny w parafii, których stan moralny lub materialny wymaga zdwojonej opieki duszpasterskiej.
Druk: "Miesięcznik Kościelny Archidiecezyj Gnieźnieńskiej i Poznańskiej", 13(1929), s. 115-116;
także: Dzieła, s. 253-254.