Czcigodny Sługa Boży kard. August Hlond
(1881-1948)kardynał; w latach 1926-1948;
Prymas Polski
Założyciel Towarzystwa Chrystusowego; salezjanin
1933-1939
Przemówienie podczas zakończenia I Studium Katolickiego o Rodzinie.
Poznań, dnia 6 września 1935.
Pierwsze Katolickie Studium spełniło chlubnie swoje zadanie, wyświetlając niezmiernie aktualny i skomplikowany problem rodziny. Wykłady wyjaśniły pojęcie i charakter małżeństwa, a zarazem omówiły kryzys rodziny i jego przyczyny, podając środki odbudowy ogniska domowego. Na tym się praca Katolickiego Studium kończy. Realizacja wskazań należy już do innych czynników, które w pamiętniku tego Studium znajdą cenne materiały.
Wypowiadając swoje zadowolenie z przebiegu pierwszego Studium Katolickiego, pragnę spełnić także obowiązek wdzięczności. Imieniem Episkopatu wyrażam uznanie sumiennym i pomysłowym organizatorom Studium, zwłaszcza Naczelnemu Instytutowi Akcji Katolickiej z hr. Bnińskim na czele. Dzięki składam p. Mecenasowi Domańskiemu, który ze stołeczną wytwornością nam przewodniczył. Bardzo, bardzo serdecznie dziękuję wybitnym ludziom nauki, którzy z wszystkich polskich wszechnic przybyli, by doskonałymi wykładami dać świadectwo prawdzie. Wyrażam wreszcie wdzięczność poważnemu gronu uczestniczek i uczestników z całego kraju; udziałem swoim i subtelnymi a rzeczowymi dyskusjami na zebraniach sekcyjnych nadali pracom Studium tonpoważny i obiektywny. Wszystkim dziękuję za tę miłą atmosferę, która nasprzez szereg dni łączyła w jedną rodzinę i była właściwym tłem psychicznym tych pamiętnych dni.
Pierwsze Katolickie Studium stało się dowodem,żenauka polska nie odrywa się od życia i nie ucieka od jego zawiłych problemów. Wykazało zarazem, że także w Polsce jest głód prawdy, prawdy życiowej, naukowej, transcendentalnej, wiecznej. Stwierdziło,że umysły znudzone zakłamaniem, narzuconymi frazesami, pustką oficjalnych ideologii, chcą wreszcie widzieć prawdę, a poznawszy ją, odnajdują łatwo drogę do Boga i odgadują tragiczne nieraz tajemnice swego sumienia. A nade wszystko wyjaśniło to Studium,że bez prawdy nie ma ratunku dla świata i że prawdzie powierzyć należy polską przyszłość.
Po takich rezultatach już bez jakichkolwiek obaw zapraszam panie i panów, zapraszam żądną prawdy inteligencję polską na drugie Katolickie Studium, o którym nam Naczelny Instytut Akcji Katolickiej wkrótce doniesie, gdzie i kiedy się odbędzie i jakie zagadnienia rozpatrzy.
Wstąpiliśmy w publiczną służbę prawdy. Spełnijmy ją wiernie i wytrwale, na straży Polski i jej życia!
Druk: Rodzina. Pamiętnik I Katolickiego Studium w Poznaniu, Poznań 1936, s. 11-12;
także: Dzieła, s. 499.