Czcigodny Sługa Boży kard. August Hlond
(1881-1948)kardynał; w latach 1926-1948;
Prymas Polski
Założyciel Towarzystwa Chrystusowego; salezjanin
1939-1945
Z listu do opata Hautecombe, O. Edouard Dupriez.
Rzym, 5 V 1945.
Przewielebny Ojcze Opacie!
Niestety rozkład lotów uniemożliwił mi wizytę, którą zamierzałem złożyć drogiemu opactwu w Hautecombe. Więc korzystam z pierwszej okazji, by Przewielebnemu O. Opatowi, O. Opatowi Laurę i całej benedyktyńskiej rodzinie nad jeziorem Bourget przesłać listowne, bardzo serdeczne podziękowanie za wszelkie modlitwy oraz za przesłane mi wyrazy radości z okazji mojego uwolnienia. W czasie 14 miesięcy spędzonych w tak niezwykłych warunkach nauczyłem się wiele rzeczy i nabrałem doświadczenia, którego mi nawet poprzednie wygnanie nie dało.
Scio et łiumiliari... Więc dziękuję Bogu i powtarzam: Nonne oportuit haec pati? Dzisiaj jestem znowu w wirze rozmów, wizyt, audiencji, co jest połączone z nową, zwiększoną odpowiedzialnością. Proszę zatem o dalsze benedyktyńskie modlitwy z tytułu peregrini et domestici filii
Jestem wzruszony wspaniałym i cennym darem, który mi przywiózł mój sekretarz Ks. Baraniak razem z pięknym i rozczulającym archiwalnym dokumentemM. Gavisus sum in Domino vehementer. Ten kielich zawsze przypominać mi będzie benedyktyńską uprzejmość doświadczoną w zaciszu sabaudzkim, które mnie tak serdecznie i gościnnie przygarnęło, gdy jako uchodźca przerwać musiałem lurdzki pobyt przy mistycznej grocie objawień i cudów. Powrót pamiątkowego kielicha do Polski poprzez Rzym, Marsylię, Chieri, Sabaudię, z rąk wielkiego Leona XIII, poprzez mądrego Kardynała Pitra, Kochanego i Czcigodnego O. Opata i całego monasteru św. Marii Magdaleny, powrót tego klejnotu do Katedry prymasowskiej wzniesionej nad grobem wielkiego Benedyktyna św. Wojciecha, jakżeż wymownie świadczy o dziwnych drogach, którymi Opatrzność nas prowadzi. Przyjąłem ten kielich czcigodny jako zapowiedz, że dawne a tak czcigodne tradycje gnieźnieńskie znowu się wcielą po tej szalonej burzy w życiu Polski, łącząc jej prawa ściślej z Papiestwem i Kościołem. Powiozę go do kraju jakby świętość, która polską przeszłość i przyszłość łączy na wielkim przełomie dziejów ludzkości. Tysiąckrotnie dziękuję od siebie i imieniem okradzionej ze wszystkiego stolicy prymasowskiej.
Nie wiem jak długo tu zostanę i co potem ze sobą pocznę, bo zależeć to będzie od rozwoju wypadków. Gdybym do Francji wrócił, postaram się odwiedzić, by ustnie ponowić swe podziękowanie.
Druk: Daj mi dusze, s. 259-260.